Еңбек ардагері Шапет Қоспанұлы Қоспановтың туғанына 100 жыл толуына орай көрме

Бұрынғы Орал облыстық комитетінің бірінші хатшысы, еңбек ардагері Шапет Коспанұлы Коспановтыңтуғанына 5 желтоқсанда 100 жыл толады.

Шапет Коспанұлы Коспанов 1914 жылдың 5 желтоқсанында Солтүстік Қазақстан облысы Октябрь ауданы Есіл ауылында шаруа отбасында дүниеге келген. Бұрынғы Орал облыстық комитетінің бірінші хатшысы, еңбек ардагері, 1944 жылдан КОКП мүшесі.

1941 жылы анасы, 1951 жылы әкесі қайтыс болған. Ағасы Шамшет Отан соғысының майданында қаза тапқан. Інісі Мұхаш Солтүстік Қазақстан облысындағы Лениндік өнеркәсіп басқармасы басшысының орынбасары, ал қарындасы Нағима Алма-Ата қаласында тубдиспансерде дәрігер қызметін атқарған. Жары-Шолпан, ұлдары-Еділ, Әлім, Болат және қызы-Айгүл.

Ауылдағы мектепті бітіргеннен кейін 1929-1932 жылдары Солтүстік Қазақстан облысындағы «Ленин» ауыл шаруашылық техникумында оқиды.

1932-1936 жылдары Алма-Ата зоо-ветеринарлық институтында оқып, «жоғары білікті зоотехник» мамандығын алады.

1936-1939 жылдары Солтүстік Қазақстан облысындағы Сенжар, Преснов совхоздарында аға зоотехник, 1939-1940 жылдары Петропавл совхоздарының трестінде аға зоотехник, 1940-1947 жылдары Павлодар совхоздарының трестінде бас зоотехник қызметтерін атқарды.

1947 жылы Қазақ КСР-інің Совхоздар Министрлігінің Солтүстіктегі совхоздар басқармасына бас зоотехник болып Алма-Ата қаласына ауыстырылды. Осы басқарма таратылғаннан кейін 1948-1951 жылдары Ақмола совхоздарының трестінде бас зоотехник қызметін атқарды.

1951 жылы қайтадан Қазақ КСР-інің Совхоздар Министрлігіне ауысып, мал шаруашылығы басқармасының басшысы, әрі алқа мүшесі қызметіне кірісті. Министрлік қайта ұйымдастырылғаннан кейін бас зоотехник, ірі қара мал бойынша бас инспектор, қой шаруашылығы бойынша бас инспектор лауазымдарын 1957 жылға дейін атқарды.

1957-1959 жылдары Қазақ КСР-інің Ауыл шаруашылығы Министрлігінің алқа мүшесі, мал шаруашылығы бас басқармасының басшысы қызметін атқарды.

1959 жылдың қаңтарында Қазақстан Компартиясы Қостанай облыстық комитетінің екінші хатшысына сайланып, онда 1961 жылдың наурызына дейін жұмыс жасайды.

1961 жылдың наурызында Қазақстан Компартиясы Батыс Қазақстан облыстық комитеті VІ пленумының қаулысымен Батыс Қазақстан облыстық комитетінің бірінші хатшысы лауазымына сайланды.

1968 жылдың ақпанында Қазақстан Компартиясы Орал облыстық комитеті І пленумында Орал облыстық комитетінің бірінші хатшысы лауазымына сайланды.

1975 жылдың 10 сәуіріндегі Қазақстан Компартиясы Орал облыстық комитеті V пленумының қаулысымен Орал облыстық комитетінің бюро мүшесі және бірінші хатшысы лауазымынан Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің аппаратына жұмысқа ауысуына байланысты босатылды.

Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің бесінші шақырылымының, КСРО Жоғарғы Кеңесінің алтыншы шақырылымының депутаты болып сайланды. Қазақстан Компартиясының Х съезінде кандидат, ал ХІ съезінде Орталық Комитеттің мүшесі болып сайланады.

2 рет «Құрмет белгісі», 2 рет «Еңбек Қызыл ту», «Ленин» ордендерімен, «1941-1945 жылдардағы Ұлы Отан соғысындағы қажырлы еңбегі үшін», 2 рет «Қажырлы еңбегі үшін», «Тың жерлерді игергені үшін», «В.И.Лениннің 100 жылдық туған күнін насихаттаудағы қажырлы еңбегі үшін» медальдарымен марапатталды.

1958 жылы Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі Төралқасының жарлығымен «Қазақ КСР-інің еңбек сіңірген зоотехнигі» атағы берілді.

Кеңес Үкіметінің алдындағы қызметі үшін және 50 жасқа толуына орай 1964 жылдың 9 желтоқсанында КСРО Жоғарғы Кеңесі Төралқасының жарлығымен «Еңбек Қызыл Ту» орденімен марапатталды.

Зерттеушілер Ш.К.Коспановтың мұрағаттық қор құжаттарымен танысуына болады.

 

 БҚО ММ, П-37-қор, 46-тізім, 27-іс, 6-бет
Жеке іс парағы, 1964 ж түпнұсқа, Қолмен жазылған, ресми тілде, түпнұсқа.

БҚО ММ, П-37-қор, 46-тізім, 27-іс, 8-бет.
Өмірбаяны (1964 жыл), түпнұсқа, қолмен жазылған, ресми тілде.

БҚО ММ, П-37-қор, 46-тізім, 27-іс, 13-бет.
09.03.1961 жылғы Қазақстан Компартиясы Батыс Қазақстан облыстық комитетінің  VI пленумның қаулысымен   «бірінші хатшы болып тағайындалғаны  туралы, 1961 жыл, түпнұсқа, машинамен басылған, ресми тілде.

 

БҚО ММ, П-37-қор, 46-тізім, 27-іс, 16,17 бет.
Мінездеме. 1963 ж түпнұсқа, таспаға басылған, ресми тілде.

БҚО ММ, П-37-қор, 46-тізім, 27-іс, 21 бет.
Қызыл ту еңбек орденімен марапатталғаны туралы мақала. Приуралье газеті 10.12.1964 ж.

БҚО ММ, П-37-қор, 46-тізім, 27-іс, 25 бет.
Наградалармен медальдардың тізімі. 1971 жыл, машинамен жазылған, ресми тілде.

БҚО ММ, П-37-қор, 46-тізім, 27-іс, 27 бет.
Ш.К.Коспановтың 90-жыл толуына орай мақала (Первый Секретарь). Информбиржа газеті 09.12.2004 г. №50.

БҚО ММ, кітапхана.
Ш.К. Коспанов туралы  «Мудрый и дальновидный» мақаласы. Приуралье  газеті 2004 жылы.