Социалистік Еңбек Ері К.Мендалиевтің дүниеге келгеніне 100 жыл толуына орай

         Социалистік Еңбек Ері Кенжебек Мендалиевтің туғанына 30 қыркүйекте 100 жыл толды.

Кенжебек Мендалиев 1914 жылы Орал облысы Жымпиты ауданының Қара-Оба ауылдық кеңесінде шаруа отбасында дүниеге келген.

1918 жылы анасы, содан кейін 1932 жылы әкесі дүниеден өтті.

Кенжебек Мендалиев 1925 жылы жеті жылдық мектепке оқуға түсіп, оны 1932 жылы тәмамдайды.

1932-1934 жылдары Орынбор облысы Теплов ауданындағы механизаторлар мектебінде оқиды. К.Мендалиев еңбек жолын 1934 жылы «Смычка» кеңшарында әртүрлі жұмыс жасаудан бастаған.

1936-1938 жылдары Кеңес Армиясы сапында әскери борышын өтейді. Орал қаласындағы Әскери комиссариатта писарь болып қызмет атқарады.

Әскер қатарынан босатылғаннан кейін К.Мендалиев Облыстық атқарушы комитетте нұсқаушы, Қазақстан Компартиясы облыстық комитетінің кадрлар бөлімінде сектор меңгерушісі қызметтерін атқарды. Қазақстан Компартиясы Орда аудандық, Чапаев аудандық, Фурманов аудандық комитеттерінде және Фурманов ауылдық өндірістік басқармасына хатшы, бірінші хатшы, партком хатшысы болып сайланды. Хатшы қызметін атқара жүріп, Орал ауыл шаруашылығы техникумының сырттай оқуына түсіп, оны аяқтайды.

1947 жылы Қазақстан Компартиясы облыстық комитеті мүшелігіне қабылданады. Орда аудандық, Чапаев аудандық, Фурманов аудандық комитеттерінің бюросына және Орал облыстық атқарушы комитетіне мүше болады. Орал облыстық жұмысшы-депутаттарының Кеңесіне депутат болып сайланады. Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесінің депутаты болды.

Тың жерлерді игергені үшін Ленин, «Еңбек Қызыл Ту» ордендерімен марапатталды. Ауыл шаруашылығындағы жетістіктері үшін 1971 жылғы 8 сәуірдегі КСРО Жоғарғы Кеңесі Президиумының Жарлығымен К.Мендалиевке Социалистік Еңбек Ері атағы берілді.   

Батыс Қазақстан облыстық мемлекеттік мұрағаты Кенжебек Мендалиевтің өмірбаяны туралы жеке парағын, кадрларды есепке алу туралы жеке парағын, медальдармен марапатталғаны туралы куәліктерін, депутат болып сайланғандығы туралы куәліктерін, суреттерін сақтауда. Осы құжаттардың ішінен негізгілерін Сіздердің назарларыңызға ұсынамыз.

Зерттеушілер Кенжебек Мендалиевтің мұрағаттық қор құжаттарымен танысуына болады.

 

1. Өмірбаяндық мәліметтер

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, 1-іс, 4-5-беттер.
Өмір баян (1914-1985 жыл), түпнұсқа, орыс тілінде.

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1 - тізім, 1 - іс, - беттер.
№06164502 жеке іс парағы 1936 жылдан 1965 жылға дейінгі еңбек өтілі мен жұмыс орынын қамтиды, өз қолымен жазылған, Орыс тілінде.

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс.
1959 жылы депутат болып сайланғандығы жөнінде депутаттық билет, көшірме.

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс.
1971 жылы депутат болып сайланғандығы жөнінде депутаттық билет, көшірме.

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247 - қор, 1 - тізім, -іс.
Қазақстан КП Фурманов ауданлық комитетінің бірінші секретары болып жұмыс жасайтыны туралы куәлік   1976 жыл, көшірме.

 

2. Еңбектері мен баяндамалары

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс,1-21 беттер.
Орал қаласы Фурманов ауданының партия комитетінің төртінші хатшысы К.Мендалиевтің КПСС Орталық Комитетінің ауыл шаруашылық бөлімінде мал шаруашылығын дамыту мәселелер бойынша баяндамасы.

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс, -беттер.
Аудан Әкімі М.И.Құлшардың Кенжебек Мендалиевтің туғанына 90 жыл толуына арналған салтанатты жиналысында сөйлеген баяндамасы.

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс, -беттер.
Мендалиевтің туғанына 100 жыл толуына байланысты Қазақстанның құрметті журналисі Мәжит Жадановтың «Бейбітшілік әлемі» Халықаралық қазақ творчестволық бірлестігінің мүшесінің баяндамасы.

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс, -беттер.
Мендалиевтің туғанына 100 жыл толуына байланысты «Жаңақала ауданының құрметті азаматы» зейнеткер Қойшыбаев Сидағалидің баяндамасы.

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс, -беттер.
Мендалиевтің туғанына 100 жыл толуына байланысты зейнеткер Текебаев Ғабдығалидың  баяндамасы.

 

3.Мақалалар

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс.
Орал өңірі, 25 қараша 1993 жыл К.Мендалиев туралы мақала.

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс.
Приуралье газеті, 2004 жыл 09 қыркүйек Кенжебек Мендалиевтің 90 жылдығына орай.

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс.
Ауыл айнасы газеті, 2005 жыл 7 ақпан №6(7717) 2-3 беттер.Кенжебек Мендалиевтің 90 жылдығына орай. «Ұмытылмайтын даңқы бар».

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс.
«Есімі ұмытылмас тұлға» Социалистік Еңбек Ері К.Мендалиевтің еңбек жолы туралы жинақ.

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247 қор, 1 тізімдеме, 1 іс.
«Елі үшін еңбек еткен жан» Социалистік Еңбек Ері К.Мендалиевтің 95 жылдығына арналған естеріктер туралы жинақ.

 

4.Суреттері

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, 1-іс, 1-бет.
К.Мендалиевтің жеке суреті.

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, -іс, -бет.
1971 жылғы Қазақстан Коммунистік Партиясының XIIIсъезінің делегаттары.

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, 1-іс, -бет.
Аудандық партия комитетінің бірінші секретары, совхоз еңбек ардарерлері мен активистері.

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, 1-іс, -бет.
Қараөзен мектебінің ашылу салтанатында. 1978 жыл.

 

БҚО ММ Жалпақтал филиалы, 247-қор, 1-тізім, 1-іс, -бет.
Михаил Шолоховпен бірге.